Berichten

Miskenning blokkeert echt contact.

Mijn stelling is dat er veel mensen zijn die (onbewust) verlangen naar dieper contact met de ander. Stel dat mijn aanname klopt, hoe kan het dan dat velen daarin niet tot verandering komen? Het is toch niet zomaar een verlangen en behoefte, zou je zeggen. Onderzoek heeft allang bewezen dat diepe en echte verbondenheid gelukkig maakt. Miskenning blokkeert het maken van echt contact.

Blokkades in veranderen hebben vaak met overtuigingen te maken. Dat geldt niet alleen voor verandering in het maken van kwalitatief goed contact met de ander, maar dat geldt in het algemeen. Bij een verlangen om te veranderen is het dus belangrijk om te onderzoeken waar de blokkade zit en die te kennen en te erkennen. Het goede nieuws: overtuigingen zijn gelukkig ook te veranderen.

De niveaus van miskenning

We onderscheiden 4 niveaus van miskenning om tot verandering te komen. Als volgt:

  1. Het miskennen van het bestaan van een probleem. Het ontkennen dat er überhaupt een probleem bestaat, staat logischerwijs ook de oplossing van dat probleem in de weg. Wat er niet is kan je ook niet verbeteren en hoef je geen moeite voor te doen.
  2. Het miskennen van het belang van een probleem. Net als het bestaan van het probleem ontkennen, is ook het wegwuiven of klein maken van een probleem, een sta-in-de-weg voor de oplossing. Het is zo klein dat het gewoon niet nodig is om er wat aan te doen.
  3. Het miskennen van de verandermogelijkheid van een probleem. Hiermee wordt het probleem zo groot gemaakt, dat het simpelweg geen zin heeft om er aan te beginnen het te veranderen. Het is toch een onoverkomelijk probleem.
  4. Het miskennen van de persoonlijke bekwaamheid om het probleem op te lossen. Niet het probleem groot maken, maar jezelf heel klein en jezelf niet bij machte verklaren om een probleem op te lossen, is een miskenning van je eigen vaardigheden en bekwaamheid.

Op al deze niveaus blokkeert miskenning het bereiken van een oplossing. Miskenning blokkeert ook echt contact. Om de niveaus van miskenning duidelijk te maken, gebruik ik het voorbeeld van stoppen met roken.

Bij het onderzoeken en het helpen van een ander om tot verandering te komen, helpt het om deze niveaus met de ander te doorlopen. Begin dan altijd bij niveau 1: het bestaan van een probleem. Wanneer iemand niet mee kan bewegen in het onderzoeken en erkennen van de 4 niveaus, zal coaching of hulp helaas vroeg of laat stagneren.

Kan jouw contact met de ander beter? Heb je het verlangen naar betere verbondenheid en echt contact? Onderzoek eens op welk niveau bij jou en/of je organisatie de blokkade zit om werkelijk te veranderen en kom in beweging.

/2 Reacties/door

Waarom ik ambassadeur ben van echt contact.

Hoe ik echt contact ontdekte…

Een (thematisch) ambassadeur is iemand die is aangesteld om heel specifiek een bepaald thema onder de aandacht te brengen. Ik ben heel begaan met hoe intermenselijke contacten tot stand komen en verlopen. Dat is de reden waarom ik ambassadeur ben van echt contact. Dat is mijn thema. Echt contact maken lijkt zo eenvoudig. Al vanaf mijn kindertijd kan ik praten als brugman, snel denken en reageren op anderen en met humor eenvoudig de lachers op mijn hand krijgen. Mijn leven ging lekker, ik kende een mooie baan, een groot sociaal netwerk en was altijd in de weer.

Een lange weg

Het heeft ruim 25 jaar geduurd om op een niveau in mezelf contact te maken zoals ik het nog niet eerder ontdekt had. Het eerste echte contact met mezelf wat ik me goed herinner was geen prettige ervaring. Het was namelijk de pijn en het gemis van de ontdekking dat ik geen echt contact kende. Ik kwam er achter dat de fouten die ik tot daar in mijn leven had gemaakt en de pijn en schade die dit had opgeleverd voor anderen en mezelf, voortkwam uit het gebrek aan inzicht en vaardigheden om op een gezonde manier contact te maken.

Hulp vragen helpt

Ik meldde me onzeker bij professionals om hieraan te werken, met de hoop dat dit me zou brengen bij het niveau van contact waarvan ik zelf eigenlijk niet eens wist hoe het er uit zag. Dit soort hulp aanvaarden was echt ‘ver van mijn bed show’ en eerste sessies was ik daarom ook meer met de kosten bezig dan met de opbrengst en ik vroeg me af waarom het zoveel geld moest kosten en wat het nu eigenlijk opleverde. Maar al na een paar keer voelde ik: dit gaat ergens over! Er werd gewerkt op een niveau waar ik bijna geen woorden voor had, en dat triggerde mijn nieuwsgierigheid, juist omdat ik altijd mijn zegje klaar had. Er werden me vragen gesteld waar ik simpelweg geen antwoord op had en waar ik de tijd tussen de sessies voor nodig had om deze te verwerken en te laten bezinken.

Langzaam maar zeker merkte ik dat ik veel meer een gevoelsmens ben dan ik me ooit had voorgesteld. Denken en doen gingen me goed af, maar voelen was het ondergeschoven kindje. Ik merkte dat voelen niet alleen eng en onwennig hoeft te zijn. Het is ook onwijs verrijkend. Het smaakte naar meer. Ik realiseerde mij zelfs dat er geen weg meer terug was naar waar ik aan het begin van mijn ontdekkingsreis stond. Ik raakte mensen kwijt. Maar door mijn eigen proces ontstonden er nieuwe en veel mooiere contact met anderen.

In het hier en nu…

Op dit moment weet ik dat het echt contact kunnen maken met jezelf en de ander een groot goed is. Dit gaat niet vanzelf. Het zijn geen vaardigheden die je op school leert. Je doet ze ook niet vanzelf op bij het ouder worden. Ik heb ontdekt dat het niet aangaan van echt contact veel, heel veel kost. Het kost niet alleen geld maar vooral veel kwaliteit van leven. Dat geldt voor zowel organisaties als in privé.

Door mijn eigen gemis, de zoektocht en de ontdekkingen die ik daarin heb gedaan, verlang ik er naar om dit contact met anderen aan te gaan. Daarnaast wil ik echt contact faciliteren zowel op de werkvloer als in een privé-setting. Hiermee bouw je aan verbondenheid en doe je recht aan wat mensen nodig hebben. Ik voel me daarom dus ambassadeur van echt contact. Juist het samen zoeken naar echte verbondenheid geeft me energie en daar heb ik de ander keihard bij nodig.

Laten we goede vragen stellen aan elkaar. Laten we elkaar echt ontmoeten! Dat kan ook met 1,5 meter afstand. Ik help jou en je organisatie graag om een verdiepingsslag te maken in het contact. Neem gerust contact op om door te praten over datgene wat jouw team of organisatie nodig heeft in de toekomst voor groei en rendement.

/door

6 Niveaus van contact maken

Contact maken met de ander kent allerlei niveaus. Vaak zijn we onszelf daar niet direct van bewust, maar het is relevant om te weten op welk niveau je contact maakt met de ander. Daardoor kun je namelijk ook de kwaliteit van je contact toetsen. We onderscheiden 6 niveaus van contact maken. Hieronder een uitwerking daarvan.


^ referentie: Eric Berne (1968)

Niveau 1: Terugtrekken

Regelmatig trekken we onszelf terug door letterlijk afstand te nemen van de ander. Er is dan geen contact met de ander. Daarnaast kun je jezelf ook volledig terugtrekken terwijl je fysiek wel aanwezig blijft, bijvoorbeeld door in gedachten weg te dromen. Het niveau van terugtrekken biedt ons veiligheid want het risico op beschadiging is klein. Alleen de mate van erkenning van onze gevoelens ook.

Niveau 2: Rituelen

Rituelen kennen we allemaal. Je zou ze kunnen vergelijken met een voorgeprogrammeerde vorm van sociaal contact. Het is daarom behoorlijk voorspelbaar. Ieder kind leert al de rituelen van bijvoorbeeld het gezin, de regio en het land waar het woont. Een ritueel kan uiteenlopen van simpel ‘hallo’ zeggen als je iemand tegenkomt, tot zeer complexe sociale gebruiken. Vanwege het voorgeprogrammeerde karakter is het risico bij rituelen beperkt. Toch kun je bij rituelen ook ‘miskend’ worden. Hoe voel jij je als je een hand uitsteekt naar iemand, en hier wordt niet op gereageerd?

Niveau 3: Tijdverdrijf

Tijdverdrijven kenmerkt zich door het praten over van alles en nog wat, zonder hier een directe actie aan te koppelen. Kletsen over het weer, over de politiek, over anderen… Doordat op dit niveau het onderwerp van het gesprek ‘elders’ ligt, is het contactniveau niet bijzonder risicovol.

Niveau 4: Activiteiten

Bij dit contactniveau is de communicatie erop gericht een bepaald doel te bereiken. Het onderwerp van communicatie staat dus niet meer los van de gesprekspartners en de energie wordt op een tastbaar resultaat gericht. Het risico in het contact met de ander dat wordt ervaren kan zowel groter als kleiner zijn dan bij tijdverdrijf.

Niveau 5: Psychologische Spelen

Iedere vorm van communicatie waarbij gedrag (bewust en onbewust) wordt ingezet om ware emoties en gevoelens niet te tonen wordt een (psychologisch) spel genoemd. We worden boos terwijl we eigenlijk gekwetst zijn, we gaan veel praten om een compliment niet echt te hoeven laten ‘landen’, we houden ons groot terwijl we ons eigenlijk heel klein voelen, etc.

Psychologische spelen zijn herhalingen van strategieën uit onze kindertijd die nu niet meer effectief zijn. Het zijn uitwisselingen van miskenningen, want er wordt gereageerd op iets dat niet ‘echt’ is, maar wordt ingezet om iets anders te beschermen of niet te laten zien. Juist daarom hebben spelen als effect dat je na afloop een negatief gevoel ervaart.

Niveau 6: Intimiteit

Intimiteit is een niveau van contact waarbij je elkaar je echte emoties en gevoelens toont, zonder censuur toe te passen. Omdat je hierbij je ‘echte zelf’ laat zien, vormt deze mate van contact het grootste risico. Aan de andere kant bereik je met intimiteit ook de grootste vorm van erkenning, van ‘gezien worden’. Juist omdat er bij intimiteit geen verschil zit tussen wat er is en wat wordt getoond, is alle vorm van intimiteit voedend voor het contact. Het contact met jezelf en met de ander.

Maak bewuster gebruik van de 6 niveaus van contact maken. Wil jij meer erkenning, meer gezien worden? Dan is een belangrijke eerste stap jezelf meer te laten zien. Want alleen wat je laat zien, kan gezien worden. In hoeverre ben je open over je ware gevoelens, je onzekerheden en je kwetsbaarheden? Vaak zijn de delen die we het liefste wegstoppen, juist de delen van ons die we willen dat anderen zien.

Wanneer we op het werk meer verbondenheid ervaren, gaat er veel vanzelf beter. Medewerkers blijven langer binnen de organisatie, de werksfeer is beter, medewerkers komen beter tot bloei, er is meer zorg voor elkaar, etc. Het investeren waard om de kwaliteit van contact te verbeteren. Wil je alle niveaus leren kennen en toepassen? Tijd voor een teamtraining!

/1 Reactie/door

Hé leider, ben jij vooral voedend of structurerend?

Ja, ook jij bent een leider

Twijfel jij of je leiderschap op je kunt nemen? Word jij voldoende serieus genomen door anderen? Of doet jouw mening en houding er minder toe? Besef dan eerst eens dat iedereen een leider is, dus ook jij. Waarom dat belangrijk is? Omdat iemand in de leidersrol meestal bewuster kijkt naar de effecten van zijn/haar gedrag naar anderen en naar jezelf. Dus jouw gedrag doet ertoe; bij elke werkgroep waar jij in plaatsneemt, bij elke klant met wie je spreekt, en bij elke collega die jij aanstuurt.

Jij als leider voor anderen…

Om serieus genomen te worden in contact met anderen is het belangrijk om een goede balans te houden tussen het structureren en voeden van anderen. Structureren is goed, maar teveel structuur bieden is funest voor het echt contact maken. De andere kant op kan het ook misgaan. Voeden is mooi, maar heeft ook een schaduwzijde als het te veel is. Wanneer structureren en voeden positief is en wanneer niet, zie je in onderstaand overzicht.

De snelweg van emotionele voeding en structuur; boven de emotionele voeding zoals assertieve of ondersteunende zorg en onder structuren zoals rigiditeit en als dan niet onderhandelbare regels.

^Bron: Illsley Clarke, J. & SWawson, C. (1989) Growing up again.

 

Jij als leider voor jezelf

Het gedrag dat het meest aanwezig is in contact met anderen, laat je vaak ook richting jezelf zien. Zit jij veelal in de positieve of negatieve hoek? Veelal structurerend of voedend? Weet dat, om te bouwen aan jezelf en anderen, een goede balans nodig is tussen beide gedragstypes.

De snelweg van (emotionele) voeding en structuur

Op de snelweg van (emotionele) voeding en structuur wordt overzichtelijk (en misschien wel confronterend) wat het effect van voeding en structuur is. Bij gezonde voeding en structuur blijf je op de weg, maar je kunt bij verkeerde voeding of structuur ook in de berm terechtkomen of zelfs in het moeras. Het goede nieuws: er is altijd een weg terug!

Wat heb jij zelf vooral meegekregen en doorgekregen qua voeding en structuur van leiders in jouw leven, zoals je ouders, je docenten en werkgevers? Rijd jij op de weg, ben je in de berm beland of zelf in het moeras?

 

/door